Zinciriye Medresesi (Sincariye Medresesi)

Zinciriye Medresesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir medresedir. Yapının tarihi ve mimarisi konusunda kesin bilgiler olmasa da, genel olarak 1236 yılında Eyyûbî hükümdarı Melik Salih Necmeddin döneminde yapıldığına inanılmaktadır. Ancak bazı kaynaklarda medresenin Artuklular döneminde Kutbuddin Muzaffer II. Sökmen tarafından 1198 yılında yaptırıldığı belirtilmektedir.

Tarih:

• 1236 yılında Eyyûbî hükümdarı Melik Salih Necmeddin döneminde yapıldığına dair yaygın bir görüş vardır.
• Diğer kaynaklara göre, Artuklular döneminde Kutbuddin Muzaffer II. Sökmen tarafından 1198 yılında inşa edilmiş olabilir.

Mimar ve İnşa:

• Medresenin mimarı Ebu Dirhem olarak bilinmektedir, bu bilgi güneybatısındaki kitabeden elde edilmiştir.
• Kesme bazalt taştan tek katlı olarak inşa edilmiştir.

Mimari Özellikler:

• Dışa açılan kapı kuzey kısımda yer almaktadır.
• İki eyvanı bulunan medrese, giriş eyvanı çapraz tonozla örülmüştür.
• Avlunun üstü açık ve etrafı kemerli revaklarla çevrilidir. Ortasında fıskiyeli bir havuz bulunmaktadır.
• Avlunun etrafında farklı odalar yer almaktadır.

Kullanım Değişiklikleri:

• I. Dünya Savaşı'na kadar medrese olarak kullanılmış, daha sonra müzeye çevrilmiş ve günümüzde ise Kuran kursu olarak hizmet vermektedir.

Zinciriye Medresesi, Diyarbakır'ın tarihî dokusunu ve mimari zenginliğini temsil eden önemli bir yapıdır. Tarihi boyunca farklı amaçlar için kullanılmış olması, medresenin bölgedeki kültürel ve tarihî gelişimdeki rolünü gösterir.