Hüsrev Paşa Camii

Genel Bilgiler: Hüsrev Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan tarihî bir camidir. Aynı ada sahip mahallede konumlanmıştır ve Divane Hüsrev Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami, 1728 yılında minare eklenerek mescitten camiye dönüştürülmüştür. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1991-1992 yıllarında restore edilmiştir.

Tarih ve Mimarisi: Yapının inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, şehrin ikinci Osmanlı Valisi Divane Hüsrev Paşa tarafından 1521-1528 yılları arasında medrese olarak yapıldığı bilinmektedir. Mescit bölümü zamanla halk tarafından kullanılmaya başlanmış ve 1728 yılında camiye dönüştürülmüştür. Mimari özelliklerinden dolayı kuzey-güney doğrultusunda dikdörtgen bir alanı kaplayan avlulu bir düzenleme izler.

Mimari Detaylar: Camiye, sivri kemerli bir nişin içindeki yayvan kemerli kapıdan geçilerek girilir. Dikdörtgen avlunun üç tarafında kare kesitli pâyeli revaklar sıralanmıştır. Sivri kemerli revakların üstleri kubbelerle örtülüdür ve her birinin arkasında birer pencereden ışık alan kare şeklinde on hücre bulunmaktadır. Kıble tarafındaki hücreler dikdörtgen planlıdır ve üstleri beşik tonozla örtülüdür. Yanlarda, cami ile arasına kubbeli hücreler eklenmiştir. Minare, avlu giriş kapısının batısında, yapıdan bağımsız olarak yükselir. Siyah-beyaz kesme taştan yapılan minare, silindir gövdeli olup Selçuklu mimarisi üslubundadır. İki renkli düzgün kesme taş malzeme kullanılmış ve dış mimaride süslemeler avluya girişi sağlayan taçkapı ve minare üzerine yerleştirilmiştir.