Devegeçidi Köprüsü, Diyarbakır'ın kuzeyinde, Dicle Nehri'nin Devegeçidi suyu üzerinde Eğil'e giden yol üzerinde bulunmaktadır. Yerel halk tarafından "Cümek Köyü Köprüsü" olarak adlandırılan bu köprü, eski haritalarda "Karaköprü" olarak geçmektedir. Ancak, bazı kaynaklarda, Diyarbakır-Ergani yolundaki başka bir köprüyle karıştırılmıştır.

Devegeçidi Köprüsü'nün tarihî ve mimarî önemi, üzerindeki kitabelerden gelmektedir. İlk kitabe, Artukoğulları'ndan Mahmud b. Muhammed b. Karaarslan tarafından 615 (1218) yılında inşa edildiğini ve mimarının Ca‘fer b. Mahmud el-Halebî olduğunu belirtir. İkinci kitabe ise Türk kemeri denilen sivri kemerin içine yerleştirilmiştir ve yine aynı aileden Mahmud b. Muhammed ile mimar Ca‘fer b. Mahmud'un adlarını içerir. Üçüncü kitabe ise Bakara suresinin 261. ayetini içerir ve malını Allah yolunda harcayanları övgüyle anar.

Devegeçidi Köprüsü, siyah renkte muntazam işlenmiş taş kaplamaya sahip olup, uzunluğu 95 adım ve genişliği 5 adımdır. Dört büyük kemerden sonra uca doğru küçülen üç küçük gözü bulunmaktadır. Gözler sivri kemerli olup, köprünün tabliyesi kilit taşı hizasına kadar inmiştir. Ancak, tabliyenin aslında daha yüksekte olması gerektiği düşünülmektedir, bu da köprünün üst kısmının geç tarihlerdeki tamirlerde değiştirilmiş olabileceğini gösterir.

Devegeçidi Köprüsü, Artuklu Beyliği'nin tarihî ve mimarî mirasını yansıtan önemli bir eserdir. Köprünün tamiri ve restorasyonu, tarihî ve kültürel değerlerin korunması açısından büyük önem taşımaktadır.