Dağ Kapı veya diğer adıyla Harput Kapı, Diyarbakır surlarının dört ana kapısından biridir ve tarihi öneme sahip bir yapıdır. İşte Dağ Kapı hakkında bazı temel bilgiler:

Konumu ve Yapı: Dağ Kapı, Diyarbakır şehir surlarının kuzeyinde yer almaktadır. İki silindirik burç arasında konumlanmıştır. Kapı, bu iki burcu birbirine bağlayan bir geçit sunmaktadır.

Tarihçe: Her iki burcun Roma İmparatoru II. Constantinus tarafından inşa edildiği ancak zaman içinde çeşitli dönemlerde onarımlar gördüğü bilinmektedir. Bu durum, üzerindeki kitabelerden anlaşılmaktadır. Kapı, Roma ve Bizans imparatorluklarına ait Latince ve Grekçe kitabelerin yanı sıra Abbâsî ve Mervanî dönemlerine ait kitabelere ev sahipliği yapmaktadır.

Yapı Elemanları: Dağ Kapı, iki katlı bir burç yapısına sahiptir. İkinci katında ise Mervaniler dönemine ait bir mescit bulunmaktadır. Bu, kapının zaman içinde farklı medeniyetlerin etkisi altında kaldığını gösteren önemli bir özelliktir.

Durumu ve Kullanımı: Ne yazık ki, Dağ Kapı günümüzde yıkılmış durumdadır. Ancak Dağ Kapı Burcu, günümüzde Devlet Sanat Galerisi olarak kullanılmaktadır. Bu sayede tarihi bir yapı, sanat ve kültür etkinlikleri için bir platform olarak hizmet vermektedir.

Kitabeler ve Anıtlar: Dağ Kapı, üzerinde bulunan kitabeler sayesinde farklı dönemlere ait tarihî izleri taşımaktadır. Roma ve Bizans dönemlerinden itibaren çeşitli medeniyetlerin bu kapıyı onarma veya kullanma çabaları, yapı üzerindeki kitabelerde yer almaktadır.

Dağ Kapı, Diyarbakır'ın tarihî surlarının bir parçası olarak şehrin tarihi ve kültürel zenginliğini yansıtan önemli bir yapıdır. Günümüzde ise Devlet Sanat Galerisi olarak kullanılan Dağ Kapı Burcu, ziyaretçilere tarihî bir deneyim sunmaktadır.